Astronaut André Kuipers naar Veldhoven

Centrum – Donder 9 februari staat astronaut André Kuipers op het podium van De Schalm. Zijn programma heet ‘Op reis naar de Toekomst’. Lees het interview dat in aanloop naar zijn tournee is afgenomen.

André, je hebt eerder in het theater gestaan met een reeks van 155 theatercolleges door het hele land. Waarom keer je nu terug naar de theaters?

Allereerst vind ik het heel leuk om mijn kennis te delen met het publiek. Maar er is in de afgelopen vijf jaar ontzettend veel gebeurd. We zijn echt in een nieuw ruimtevaarttijdperk terecht gekomen. Daarom werd het hoog tijd om dit verhaal te komen vertellen.

Een nieuw ruimtevaarttijdperk? Hoe bedoel je?

Er zijn op dit moment veel verschillende ontwikkelingen waar je vanuit verschillende invalshoeken naar kunt kijken. Landen wedijveren weer met elkaar. China voert bijvoorbeeld een eigen programma. Ze hebben de techniek van de Russen gekocht, verbeteren het en gaan rap. Het zou me niet verbazen als zij als eerste terug zijn op de maan om daar een taikonaut te laten landen. Vanzelfsprekend zetten deze ontwikkelingen andere naties aan om te willen bijblijven. Er is een nieuwe space race gaande.

Waarom gaan we eigenlijk terug naar de maan?

Aanwezigheid op de maan is niet langer een kwestie van uitsluitend prestige. Er zijn belangrijke economische belangen om erbij te willen zijn. Europa heeft plannen om er een maanbasis te willen bouwen, Moon Village, waar mensen het langere tijd kunnen uithouden. Er ligt een grote hoeveelheid helium 3 opgeslagen, neergeslagen door de zonnewind. Er is berekend dat, wanneer we kernfusie onder de knie krijgen, er voor 1000 jaar aan energie ligt opgeslagen op de maan. Economische belangen zijn altijd een belangrijke drijfveer geweest voor de exploratie van onbekende bestemmingen. Met de maan is dat niet anders.

Er zijn naast nationale ruimtevaartagentschappen als ESA en NASA ook commerciële ruimtevaartbedrijven zoals SpaceX van Elon Musk actief? Hoe zit dat?

‘Ruimtevaartagentschappen als NASA en ESA lopen voorop met hun programma’s om kennis te vergaren en onderzoek te doen. Zij plaveien de weg voor bedrijven als SpaceX van Elon Musk. Commerciële ondernemingen houden zich vooral bezig met praktische toepassingen zoals het ontwikkelen van herbruikbare raketten en voorraadschepen. Nu er astronauten naar het internationale ruimtestation ISS gaan met ruimteschepen van SpaceX en binnenkort van Boeing, en we in de nabije toekomst naar de maan kunnen terugkeren, gaan de ontwikkelingen op het gebied van bemande ruimtevaart in de versnelling.’

Gaan we straks echt op honeymoon naar de maan?

‘Je kunt er rekening mee houden dat onze achterkleinkinderen op vakantie kunnen in de ruimte. Zoals met iedere ontwikkeling duurt het even voordat een dienst betaalbaar wordt en voor iets grotere aantallen geschikt gemaakt. In de scheepvaart en de luchtvaart hebben we dezelfde ontwikkeling gezien. We moeten geduld hebben, maar het zijn fascinerende ontwikkelingen. Stel je zo’n hotel toch eens voor: dat is nog eens a room with a view…

Wat wordt de grootste historische gebeurtenis waarvan wij in de komende jaren getuige zullen zijn?
Dat zal ongetwijfeld het moment zijn waarop de eerste mens voet zet op Mars. We zijn al tientallen jaren bezig met onderzoek en ontwikkeling om dat mogelijk te maken, en het duurt nog wel een aantal jaren voordat het zo ver is. Net als in de jaren zestig is de opdracht enorm kostbaar en uitermate ingewikkeld. Een reis naar de maan duurt drie dagen, die naar Mars vele maanden en onderweg is ruimtestraling een groot probleem. Op Mars zelf is het bitterkoud, er is geen dikke dampkring om ons te beschermen tegen de levensgevaarlijke straling. Er is geen water, geen zuurstof. Je moet er een ruimtepak dragen en ondergronds leven, je eigen gewassen verbouwen waar geen ziektes in mogen komen. De kleine gemeenschap waarin je leeft, moet ondanks deze levensbedreigende omstandigheden prettig met elkaar blijven omgaan. Een medisch probleem kan al snel fataal zijn. Kortom: de uitdaging is groot maar er komt een dag dat de mens deze volgende reuzensprong zal maken.’

Zal een reis naar de ruimte helpen om mensen een groter besef te geven van onze kwetsbare planeet?

‘Het liefst zou ik iedereen meenemen op ruimtereis. De reis is spannend, het zweven fantastisch en het uitzicht fenomenaal. Het zien van die prachtige blauwe bol in het zwarte niets doet je beseffen: deze prachtige aarde is ons thuis. We delen deze planeet met alle mensen, dieren en planten. Dit is wat we hebben, hier moeten we het met elkaar rooien. De ontwikkelingen in de ruimtevaart gaan steeds verder, we gaan terug naar de maan en uiteindelijk naar Mars, maar het heelal is uitermate vijandig. Dit is de enige plek waar we echt thuishoren.