Oud-Veldhovenaar Han van Bree maakte 40 jaar lang ‘Het aanzien van’

Veldhoven – In veel Veldhovense boekenkasten staan vast wel een of meer exemplaren van Het aanzien van. Wat weinig Veldhovenaren weten, is dat die over de laatste 40 jaar zijn samengesteld door de geboren en getogen Veldhovenaar Han van Bree (65). Onlangs is met Het aanzien van 2022 het laatste door hem samengestelde jaaroverzicht uitgekomen.

Net zoals de afgelopen 39 jaar was ook december 2022 een hectische maand voor Han. Op 2 januari moet namelijk alles van Het aanzien van bij de drukker zijn. Maar zoals in andere jaren, kwam het ook deze keer weer goed. ‘Het aanzien van 2022 ligt nu net in de boekwinkels. En daar moeten mensen het ook kopen. Het is voor schrijvers belangrijk dat de boekwinkels blijven bestaan’, vertelt hij aan de keukentafel in zijn geboortehuis waar zijn moeder José (95) nog steeds woont.

Geschiedenis

Hij komt in 1957 ter wereld als een-na-oudste in een gezin dat uiteindelijk vier kinderen zal tellen. Na het doorlopen van de Titus Brandsmaschool volgt het atheneum op het Rythovius College. ‘Zes jaar ben ik op de fiets naar Eersel gereden.’ Als 18-jarige betrekt hij een kamer in Utrecht waar hij aan de universiteit Geschiedenis gaat studeren. ‘De laatste twee jaren van mijn studie woonde ik ‘op kot’ in Gent waar ik onder meer mijn doctoraalscriptie heb geschreven.’

Weer terug in Utrecht start de zoektocht naar een baan. Hij begon de studie Geschiedenis met de intentie om daarin later les te gaan geven. ‘Daarmee was in 1982 geen droog brood te verdienen. Ik deed een aantal open sollicitaties de deur uit. Uitgeverij Het Spectrum reageerde, daar wilden ze meer met freelancers gaan werken. Ik heb er van een collega het samenstellen van Het aanzien van geleerd en overgenomen.’

Typemachine

De editie van 1983 was zijn eersteling. De teksten maakte hij de eerste jaren nog op een typemachine. Doorgaans begint hij in februari met de start van de editie van dat jaar. ‘Per maand maak ik een lijstje van gebeurtenissen die veel in het nieuws waren. Meestal ligt een aantal onderwerpen voor de hand. Zoals in 2022 de oorlog in Oekraïne en de boerenprotesten. In juni begin ik meestal met schrijven. Op deze manier kan ik gebeurtenissen die eerder in het jaar voorvielen, zo volledig mogelijk opnemen. De foto’s in het boek komen van het ANP en Getty Images en van fotografen die ik ken. De balans tussen foto’s en tekst mag ik zelf bepalen.’

De laatste jaren telt het jaarboek 208 pagina’s. Gemiddeld heeft het zestien pagina’s per maand. ‘Het boek is chronologisch ingedeeld, het loopt van 1 januari tot en met 31 december. Elke maand begint met een bijzondere foto en een maandkalender. Bij elke dag van de maand vermeld ik een belangrijke gebeurtenis. Mensen zoeken vaak in het boek op wat er op hun verjaardag is gebeurd of op de dag dat hun kind geboren is.’

3 miljoen

Rages en trends neemt Han als een van de vaste onderdelen elk jaar mee. Zo nam hij in het verleden al eens Pokémonkaartjes, flippo’s en de Rubiks kubus in het boek op. ‘Dat geeft ook wat lucht tussen alle serieuze onderwerpen in het boek. Net als muziek, films en sport. Op het gebied van sport keert elk jaar de voetbalkampioen van Nederland terug en 1 van de 4 grandslamtoernooien van het tennis. Ook Koningsdag is een vast item evenals de uitreiking van de Nobelprijzen. Ook wil ik er altijd iets over ruimtevaart in hebben.’

In de afgelopen veertig jaar was Han betrokken bij zo’n tachtig delen van Het aanzien van en andere boeken. Naast de jaaroverzichten maakte hij ook Het aanzien van over verscheidene leden van het koningshuis. ‘Ik heb eens uitgerekend dat ik inmiddels zo’n 3 miljoen verkochte exemplaren op mijn naam heb staan.’

De freelance historicus was de afgelopen veertig jaar niet alleen druk met de edities van Het aanzien van. Zo werkte hij onder meer ook zo’n vijftien jaar als redacteur voor het NOS Journaal, NOVA en NOS Actueel. Voor het journaal schreef hij de teksten voor onder meer Joop van Zijl.

Moeder

Het zal niemand verbazen dat Han zelf alle exemplaren van Het aanzien van in bezit heeft, net als zijn moeder die best wel trots is op haar zoon. ‘Ik ben er heel blij mee. Alleen is het jammer dat er geen puzzels in staan. Puzzelen is een hobby van mij’, zegt ze met een lach. Puzzels staan er niet in, maar zelf staat de krasse Veldhovense wel in de laatste editie die haar zoon maakte. In het voorwoord van de editie over 2022 wordt ze met naam en toenaam genoemd. Han: ‘Mijn laatste Het aanzien van heb ik opgedragen aan mijn moeder.’

Gaat hij het maken van de jaaroverzichten missen? ‘De hectische decembermaand ga ik in elk geval missen als kiespijn. Aan het eind van december van dit jaar overleden paus emeritus Benedictus XVI, Pelé en Margriet Eshuijs. Over de precieze sterfdatum van laatstgenoemde was even onduidelijkheid. Die heb ik op 1 januari nog moeten corrigeren en op 2 januari moest alles bij de drukker zijn.’

Welke gebeurtenissen uit de veertig edities staan nog steeds in zijn geheugen gegrift? ‘In 1983 de moord op de 15-jarige Kerwin Duinmeijer. De val van de Berlijnse muur in 1989 en de aanslagen op de Twin Towers in New York op 11 september 2001. Die gebeurtenissen hebben me het meest geraakt.’

Zijn stoppen betekent niet dat er over dit jaar in 2024 geen jaarboek uitkomt. De afgelopen twee edities heeft Han zijn opvolger ingewerkt. En de verkopen kennen de laatste jaren weer een stijgende lijn, dus dat is positief voor de toekomst van Het aanzien van.